Deze vijftien traditionele Chinese kruidenformules worden in de TCM gebruikt voor verschillende patronen gerelateerd aan Milt- en Maagfuncties. Let op: Ba Zhen Pian komt tweemaal voor in de lijst. De beschrijvingen zijn gebaseerd op traditionele TCM-theorie en vormen geen medische claims.
PAARSGEWIJZE VERGELIJKINGEN
1. Huo Xiang Zheng Qi Pian vs Gui Pi Tang
● Huo Xiang Zheng Qi Pian (Agastache Qi-Correctie Pil) bevat 10-13 kruiden waaronder Huo Xiang, Zi Su Ye, Bai Zhi, Fu Ling en Bai Zhu. De formule wordt traditioneel gebruikt bij het patroon van externe Wind-Koude met interne Vocht in de Milt/Maag.
● Gui Pi Tang (Milt-Herstellende Decoctie) bevat 12 kruiden waaronder Huang Qi, Ren Shen, Bai Zhu, Long Yan Rou en Dang Gui. De formule wordt traditioneel gebruikt bij Milt-Qi en Hart-Bloed tekort.
Traditionele Differentatie:
● Huo Xiang Zheng Qi: Acute toepassing, kortdurend gebruik (3-7 dagen), voor zomerklachten
● Gui Pi Tang: Chronisch gebruik, tonifiërend voor langere tijd
Let op: Huo Xiang Zheng Qi is niet geschikt bij duidelijke warmte-symptomen.
2. Xiang Sha Liu Jun Zi Pian vs Ping Wei Pian
● Xiang Sha Liu Jun Zi Pian (Aucklandia en Amomum Zes Edelen Pil) bevat 8-9 kruiden: de 6 kruiden van Liu Jun Zi Tang plus Mu Xiang en Sha Ren. De formule wordt traditioneel gebruikt bij Milt-Qi tekort met Qi-stagnatie en vocht.
● Ping Wei Pian (Maag-Kalmerende Pil) bevat 4 kruiden: Cang Zhu, Hou Po, Chen Pi en Gan Cao. De formule wordt traditioneel gebruikt bij Vocht-stagnatie in Milt en Maag zonder tekort.
Traditionele Toepassingen:
● Xiang Sha Liu Jun Zi: Tekort-patroon met vochtig en stagnatie
● Ping Wei Pian: Vol-patroon met vocht zonder tekort
Belangrijk: Ping Wei Pian is een drainerende formule, niet voor langdurig gebruik zonder begeleiding.
3. Bao He Pian vs Shen Ling Bai Zhu San
● Bao He Pian (Harmonie-Bewarende Pil) bevat 8 kruiden: Shan Zha, Shen Qu, Lai Fu Zi, Mai Ya, Chen Pi, Ban Xia, Fu Ling en Lian Qiao. De formule wordt traditioneel gebruikt bij voedselstagnatie.
● Shen Ling Bai Zhu San (Ginseng, Poria en Atractylodes Poeder) bevat 10 kruiden waaronder Ren Shen, Fu Ling, Bai Zhu, Shan Yao en Yi Yi Ren. De formule wordt traditioneel gebruikt bij Milt-tekort met Vocht.
Traditionele Differentatie:
● Bao He Pian: Acuut, na overeten, kortdurend (3-5 dagen)
● Shen Ling Bai Zhu San: Chronisch, tonifiërend, voor langere tijd (weken-maanden)
Waarschuwing: Bao He Pian bevat Ban Xia – correct verwerkt noodzakelijk.
4. Bu Zhong Yi Qi Tang vs Ban Xia Xie Xin Tang
● Bu Zhong Yi Qi Tang (Middel Tonifiërende en Qi Optillende Decoctie) bevat 8 kruiden: Huang Qi, Ren Shen, Bai Zhu, Dang Gui, Chen Pi, Sheng Ma, Chai Hu en Gan Cao. De formule wordt traditioneel gebruikt bij Milt-Qi tekort met zakkend Qi (orgaanprolaps).
● Ban Xia Xie Xin Tang (Pinellia Hart-Drainerende Decoctie) bevat 7 kruiden: Ban Xia, Huang Qin, Huang Lian, Gan Jiang, Ren Shen, Da Zao en Gan Cao. De formule wordt traditioneel gebruikt bij gemengd Koude/Warmte patroon in Milt/Maag.
Traditionele Kenmerken:
● Bu Zhong Yi Qi: Voor zakkende klachten (prolaps, chronische diarree)
● Ban Xia Xie Xin: Voor gemengde symptomen (zowel koude als warmte)
Belangrijk: Bu Zhong Yi Qi Tang is specifiek voor het optillen van gezakt Qi – niet voor alle Milt-tekorten.
5. Fu Zi Li Zhong Pian vs Ba Zhen Pian
● Fu Zi Li Zhong Pian (Aconiet Middel-Regulerende Pil) bevat 5 kruiden: Fu Zi, Gan Jiang, Ren Shen, Bai Zhu en Gan Cao. De formule wordt traditioneel gebruikt bij Milt/Maag Yang-tekort met kou.
● Ba Zhen Pian (Acht Schatten Pil) bevat 8 kruiden: combinatie van Si Jun Zi Tang (4 kruiden) en Si Wu Tang (4 kruiden). De formule wordt traditioneel gebruikt bij Qi- en Bloed-tekort.
Traditionele Differentatie:
● Fu Zi Li Zhong: Zeer verwarmend, voor duidelijke koude-symptomen
● Ba Zhen Pian: Neutraal tonifiërend, voor algemene zwakte
Waarschuwing: Fu Zi Li Zhong bevat Fu Zi (verwerkte aconiet) – alleen van geregistreerde leveranciers met kwaliteitscontrole.
GROEPSVERGELIJKINGEN
Groep A: Jun Zi Familie (Edelen Formules)
Deze familie bevat progressieve varianten:
1. Si Jun Zi Tang (Vier Edelen) – 4 kruiden: Ren Shen, Bai Zhu, Fu Ling, Gan Cao
Basisformule voor Milt-Qi tonificatie
Meest eenvoudig, zeer veilig
2. Liu Jun Zi Tang (Zes Edelen) – Si Jun Zi + Ban Xia + Chen Pi
Voor Milt-Qi tekort met flegma-vocht
Voegt vocht-transformerende kruiden toe
3. Xiang Sha Liu Jun Zi Tang – Liu Jun Zi + Mu Xiang + Sha Ren
Voor Milt-Qi tekort met flegma én Qi-stagnatie
Voegt Qi-bewegende kruiden toe
Progressie: Si Jun Zi → Liu Jun Zi → Xiang Sha Liu Jun Zi
Elke stap voegt complexiteit toe voor moeilijkere patronen
Alle drie geschikt voor langdurig gebruik onder begeleiding
Groep B: Grote Tonifiërende Formules
1. Ba Zhen Pian (Acht Schatten) – 8 kruiden
Tonifieert Qi én Bloed
Neutraal, breed toepasbaar
2. Shi Quan Da Bu Pian (Tien Volledige Grote Tonificatie) – 10 kruiden
Ba Zhen + Huang Qi + Rou Gui
Sterker, met verwarming
Voor diepe uitputting met koudegevoel
Gemeenschappelijk: Beide combineren Qi-tonificatie (Si Jun Zi basis) met Bloed-tonificatie (Si Wu Tang basis)
Verschil: Shi Quan Da Bu is warmer en sterker door toevoeging verwarmende kruiden
Groep C: Vocht-Transformerende Formules
1. Huo Xiang Zheng Qi Pian – Voor externe Wind-Koude met interne Vocht
Acuut, zomergebruik, kortdurend
2. Ping Wei Pian – Voor Vocht-stagnatie zonder tekort
Drainerend, aromatisch-transformerend
3. Shen Ling Bai Zhu San – Voor Milt-tekort met Vocht
Tonifiërend én vocht-transformerend
4. Er Chen Tang – Basis flegma-vocht formule
4 kruiden: Ban Xia, Chen Pi, Fu Ling, Gan Cao
Meest klassieke flegma-transformerende formule
Differentatie:
Huo Xiang: Acute zomerklachten
Ping Wei: Vol-patroon, kortdurend
Shen Ling: Leeg-patroon, langdurend
Er Chen: Basisformule voor alle flegma-patronen
Groep D: Spijsvertering-Regulerende Formules
1. Bao He Pian – Voor voedselstagnatie na overeten
Bevat spijsvertering-bevorderende kruiden (Shan Zha, Mai Ya, Lai Fu Zi)
Kortdurend gebruik (3-5 dagen)
2. Ban Xia Xie Xin Tang – Voor gemengd Koude/Warmte patroon
Harmoniseert Milt/Maag bij complexe patronen
Bevat zowel verwarmende (Gan Jiang) als koelende kruiden (Huang Qin, Huang Lian)
Traditionele Toepassing:
Bao He: Simpele voedselstagnatie
Ban Xia Xie Xin: Complexe disharmonie met gemengde symptomen
Groep E: Verwarmende Formules
1. Fu Zi Li Zhong Pian – Voor Milt/Maag Yang-tekort
5 kruiden, sterk verwarmend
Bevat Fu Zi (verwerkte aconiet)
2. Deel van Shi Quan Da Bu Pian – Algemene warming met tonificatie
Milder verwarmend (door Rou Gui)
Breder toepasbaar
Differentatie: Fu Zi Li Zhong is specifieker en sterker voor duidelijke koude-patronen
COMPLETE VERGELIJKING: ALLE 15 FORMULES
Volgens Therapeutische Actie
Pure Tonificatie (Leeg-patronen):
● Si Jun Zi Tang – Basis Qi-tonic
● Gui Pi Tang – Qi + Bloed tonic
● Ba Zhen Pian – Qi + Bloed tonic
● Shi Quan Da Bu Pian – Qi + Bloed + Yang tonic
● Shen Ling Bai Zhu San – Qi-tonic + vocht-transformatie
Tonificatie + Beweging:
● Liu Jun Zi Tang – Qi-tonic + flegma-transformatie
● Xiang Sha Liu Jun Zi – Qi-tonic + flegma + Qi-beweging
● Bu Zhong Yi Qi Tang – Qi-tonic + Qi-optillen
Verwarmende Tonificatie:
● Fu Zi Li Zhong Pian – Yang-tonic, sterk verwarmend
Vocht/Flegma Transformatie:
● Huo Xiang Zheng Qi Pian – Externe + interne vocht
● Ping Wei Pian – Vocht-drainering
● Er Chen Tang – Flegma-transformatie basis
Harmonisering:
● Ban Xia Xie Xin Tang – Koude/Warmte harmonisering
Voedselstagnatie:
● Bao He Pian – Voedselstagnatie oplossen
● Ge Xia Zhu Yu Tang – Bloedstagnatie onder middenrif (ook Leverformule)
Let op: Ge Xia Zhu Yu Tang is primair een bloedbewegende formule voor bloedstagnatie, minder typisch voor Milt/Maag.
Volgens Complexiteit (Aantal Kruiden)
Eenvoudig (4-5 kruiden):
● Ping Wei Pian (4)
● Si Jun Zi Tang (4)
● Er Chen Tang (4)
● Fu Zi Li Zhong Pian (5)
Gemiddeld (6-8 kruiden):
● Liu Jun Zi Tang (6)
● Ban Xia Xie Xin Tang (7)
● Bao He Pian (8)
● Ba Zhen Pian (8)
● Bu Zhong Yi Qi Tang (8)
● Xiang Sha Liu Jun Zi (8-9)
Complex (10+ kruiden):
● Shen Ling Bai Zhu San (10)
● Shi Quan Da Bu Pian (10)
● Gui Pi Tang (12)
● Huo Xiang Zheng Qi (10-13)
Volgens Gebruiksduur
Kortdurend (3-7 dagen):
● Bao He Pian (na overeten)
● Huo Xiang Zheng Qi (acute zomerklachten)
● Ping Wei Pian (vocht-drainering)
Middellang (2-8 weken):
● Er Chen Tang
● Ban Xia Xie Xin Tang
Langdurend mogelijk (maanden, onder begeleiding):
● Si Jun Zi Tang
● Liu Jun Zi Tang
● Xiang Sha Liu Jun Zi Tang
● Gui Pi Tang
● Ba Zhen Pian
● Shen Ling Bai Zhu San
● Shi Quan Da Bu Pian
● Bu Zhong Yi Qi Tang
OVERZICHTSTABEL
Formule
Kruiden
Traditioneel Patroon
Primaire Actie
Gebruik
Huo Xiang Zheng Qi Pian
10-13
Wind-Koude + Vocht
Harmoniseren
Kortdurend
Gui Pi Tang
12
Milt-Qi + Hart-Bloed tekort
Tonifiëren
Langdurend
Xiang Sha Liu Jun Zi
8-9
Milt-Qi tekort + stagnatie
Tonifiëren + bewegen
Langdurend
Ping Wei Pian
4
Vocht-stagnatie
Draineren
Kortdurend
Bao He Pian
8
Voedselstagnatie
Verteren ondersteunen
Kortdurend
Shen Ling Bai Zhu San
10
Milt-tekort + Vocht
Tonifiëren + transformeren
Langdurend
Bu Zhong Yi Qi Tang
8
Milt-Qi tekort + zakkend Qi
Tonifiëren + optillen
Langdurend
Ban Xia Xie Xin Tang
7
Koude/Warmte gemengd
Harmoniseren
Middellang
Fu Zi Li Zhong Pian
5
Milt/Maag Yang-tekort
Verwarmen + tonifiëren
Middellang-lang
Ba Zhen Pian
8
Qi + Bloed tekort
Tonifiëren
Langdurend
Ge Xia Zhu Yu Tang
Variabel
Bloedstagnatie bovenbuik
Bloedbeweging
Kortdurend
Liu Jun Zi Tang
6
Milt-Qi tekort + flegma
Tonifiëren
Langdurend
Si Jun Zi Tang
4
Pure Milt-Qi tekort
Tonifiëren
Langdurend
Shi Quan Da Bu Pian
10
Qi + Bloed + Yang tekort
Tonifiëren + verwarmen
Langdurend
Er Chen Tang
4
Flegma-vocht
Flegma transformeren
Middellang
VEILIGHEIDSINFORMATIE
Algemene Contra-indicaties
Zwangerschap en Borstvoeding:
Ge Xia Zhu Yu Tang: Niet gebruiken (bloedbewegende formule)
Bao He Pian: Voorzichtig (bevat Ban Xia)
Bu Zhong Yi Qi Tang: Bevat Sheng Ma – voorzichtig tijdens zwangerschap
Alle andere: professioneel advies noodzakelijk
Specifieke Waarschuwingen per Formule:
Huo Xiang Zheng Qi Pian:
● Niet bij duidelijke warmte-symptomen
● Kortdurend gebruik (maximaal 7 dagen)
● Traditioneel sommige preparaten bevatten alcohol
Gui Pi Tang:
● Voorzichtig bij hypertensie
● Niet bij hormoon-gevoelige aandoeningen zonder begeleiding
● Langdurig gebruik onder professionele begeleiding
Xiang Sha Liu Jun Zi, Liu Jun Zi, Si Jun Zi:
● Relatief veilig
● Voorzichtig bij sterke warmte-symptomen
● Jun Zi formules bevatten vaak Ginseng-varianten – interacties mogelijk
Ping Wei Pian:
● Drainerend – niet langdurig gebruiken
● Kan spijsvertering irriteren bij gevoelige personen
● Niet bij duidelijke tekort-patronen
Bao He Pian:
● Bevat Ban Xia – correct verwerkt noodzakelijk
● Kortdurend gebruik na overeten
● Niet bij chronische spijsverteringsproblemen zonder diagnose
Shen Ling Bai Zhu San:
● Over het algemeen zeer veilig
● Kan kleverig zijn – voorzichtig bij flegma-warmte
● Geschikt voor kinderen en ouderen (aangepaste dosering)
Bu Zhong Yi Qi Tang:
●Niet bij acute infecties met koorts
●Bevat optillende kruiden – specifieke indicatie vereist
●Professionele TCM-diagnose noodzakelijk
Ban Xia Xie Xin Tang:
●Bevat Ban Xia – allergische reacties mogelijk
●Bevat bitter-koude kruiden – voorzichtig bij koudegevoel
●Middellang gebruik onder begeleiding
Fu Zi Li Zhong Pian:
Bevat Fu Zi (verwerkte aconiet) – GIFTIG indien onjuist verwerkt
● Alleen van geregistreerde EU-leveranciers met kwaliteitscontrole
● Niet bij warmte-symptomen
● Niet langdurig zonder begeleiding
Ba Zhen Pian & Shi Quan Da Bu Pian:
● Tonifiërend maar kan zwaar zijn voor spijsvertering
● Niet bij acute infecties
● Voorzichtig bij Damp of Flegma accumulatie
● Professionele begeleiding aanbevolen
Er Chen Tang:
● Bevat Ban Xia – correct verwerkt
● Droogt vocht – niet bij droogheid
● Middellang gebruik
Ge Xia Zhu Yu Tang:
Niet tijdens zwangerschap (bloedbewegende formule)
● Voorzichtig bij bloedingsstoornissen
● Kort gebruik onder begeleiding
Medicatie-Interacties
Ginseng-bevattende formules (Si Jun Zi familie, Gui Pi Tang, Ba Zhen, Shi Quan Da Bu):
● Mogelijke interactie met bloedverdunners
● Mogelijke interactie met diabetes medicatie
● Rapporteer aan arts en apotheker
Ban Xia-bevattende formules (Liu Jun Zi familie, Bao He Pian, Ban Xia Xie Xin, Er Chen):
● Mogelijk interactie met sedativa
● Professionele begeleiding noodzakelijk
Fu Zi-bevattende formules (Fu Zi Li Zhong):
● Potentieel gevaarlijke interacties – ALTIJD arts raadplegen
● Hartmedicatie – strikte medische controle vereist
Wanneer DIRECT Medische Hulp Zoeken
Bij de volgende symptomen is gebruik van kruiden niet geschikt:
● Acute hevige buikpijn
● Bloederige ontlasting of braken
● Koorts >38,5°C langer dan 3 dagen
● Ernstige of verslechterende symptomen
● Tekenen van dehydratie
● Symptomen bij baby’s of jonge kinderen
● Gele verkleuring huid/ogen (mogelijke leverprobleem)
DISCLAIMER
Essentiële Informatie:
● Gebaseerd op traditionele TCM-theorie – geen medische claims
● Gezondheidsclaims voor botanische substanties zijn “on-hold” bij EU-autoriteiten (EFSA)
● Bij gezondheidsproblemen: raadpleeg altijd eerst een arts
● Kruiden zijn geen vervanging voor medische diagnose en behandeling
● Kwaliteit: Gebruik alleen van geregistreerde EU-leveranciers
● Professionele TCM patroon-differentiatie is essentieel voor correcte formule-selectie
● Voedingssupplementen, geen geneesmiddelen
● Spijsverteringsproblemen kunnen ernstig zijn – medische evaluatie is belangrijk
● Fu Zi (aconiet): Zeer giftig indien onjuist verwerkt – alleen van gecertificeerde bronnen
● Kinderen, ouderen, zwangere vrouwen: Extra voorzichtigheid en professioneel advies vereist
Deze vergelijking biedt een overzicht van traditionele TCM-formules voor Milt en Maag functies, gebaseerd op klassieke TCM-theorie, zonder medische claims en conform EU-regelgeving voor voedingssupplementen.